Herkese merhabalar;
Felç:
inme, serebro vasküler olay (svo), serebro vasküler hastalık (svh), stroke olarak da isimlendirilir.
""kalp hastalıklarından sonra en çok ölüme sebep olan 2. hastalıktır.""
tanımı:
-beyin kan akımının tıkanma ya da kanamaya bağlı bozulması sonucu, ani olarak gelişen tabloya denir.
-dünya sağlık örgütü 1988 yılında; "hızla gelişen, beyin fonksiyonlarının fokal ya da global bozukluğuna bağlı klinik bulguların 24 saat ve daha uzun sürmesi veya ölüm gelişmesi" olarak tanımlamıştır.
risk faktörleri:
yaş (65 yaşından sonra)
cinsiyet (erkeklerde daha sık)
ırk
ailede görülmesi
hipertansiyon
diyabet
kalp hastalıkları
sigara
alkol kullanımı
obezite
beslenme alışkanlığı
hormon tedavisi
ilaç kullanımı ve bağımlılığı
tipleri:
beyin kan akımı bozukluklarının sebebi iskemik ya da hemorajik olabilir.
1.) iskemik inme (infarkt): iskemik inme beyin kan akımının azalması ya da tamamen durması sonucu gelişir. daralan ya da tıkanan damarın beslediği beyin bölgesinde infaktüs gelişir. yani beslenemeyen beyin bölgesi ölür. iskemik inme oluşum mekanizmasına göre trombotik, embolik ve laküner olmak üzere 3 tiptir.
-1.1.) trombotik: ateroskleroz (damar sertliği) sebebiyle beyin damarının tıkanması sonucu gelişir. bu tip iskemide hastalık yavaş gelişir ve genellikle gece olur, hasta sabah farkeder.
-1.2.) embolik: vücudun başka bir yerinden kopan kan pıhtısının beyin damarını tıkaması sonucu gelişir. bu tip iskemi ani gelişir.
-1.3.) laküner: beyni besleyen büyük arterlerin küçük dallarında meydana gelen daralma ya da tıkanma sonucu gelişir. hipertansif ve diyabetli yaşlı kişilerde çok görülür.
2.) hemorajik inme: hemorajik inme beyni besleyen damarların çeşitli nedenlerden dolayı hasarlanarak kanamasıyla gelişir. intraserebral ve subaraknoid olmak üzere 2 tiptir.
-2.1.) intraserebral kanama: hipertansiyon ve ateroskleroz sebebiyle damarın yapısındaki değişikliklere bağlı gelişen kanamadır. ani başlangıçlıdır.
-2.2.) subaraknoid kanama: genellikle anevrizma yırtılmalarına bağlı gelişen kanamadır. şiddetli baş ağrısı ile karakterizedir.
inme sonrası görülen bozukluklar:
etkilenen damara ve beyin bölgesine bağlı değişmekle birlikte genel olarak;
vücudun bir yarısında motor kontrol kaybı
duyu bozuklukları
kognitif bozukluklar
konuşma bozukluğu
denge bozukluğu
koma
görülür.
inme sonrası görülen en sık bulgu hemiplejidir.
Fzt. Akın Süzer