Susuzluk nedir?
Susuzluk nelere sebep olur?
Susuzluğun neden olabileceği durumlar nelerdir?
Vücutta su miktarının azalmasının (dehidrasyon) kişinin konsantrasyon yeteneğini etkilediğini, enerjisini azalttığını ve organlarının normal şekilde çalışmasını engelleyerek sağlığını tehdit ettiği bilinmektedir. En erken bulgusu ağız ve boğaz kuruluğu olsa da, pek çok kişinin bu bulguların farkına varamadığını söyleyebiliriz. Diğer bir önemli bulgu ise bulantı ve kusmadır. Baş ağrısı, sürekli sıcaklık hissi, dudaklarda ve dilde kuruma, seyrek veya az idrara çıkma, idrar renginin koyulaşması, deride kuruma, kalori oluşumunda yetersizlik, sürekli sindirim sistemi sorunları, yorgunluk, sersemlik hissi ve kas krampları, eklem ve kaslarda acıma hissi ise, vücutta su kaybı yaşandığının sinyalini veren diğer bulgular olarak karşımıza çıkmaktadır.
Ayrıca suyun anne adayları için taşıdığı önem, bebeğin içinde bulunduğu amniyon sıvısı için de geçerliliğini korumaktadır. Bu nedenle sıvı alımı, hamileliğin her döneminde son derece büyük önem taşımaktadır. Yeterli sıvı alımı, anne adayının kendisini enerjik hissetmesine yardımcı olmanın yanı sıra, cilt kuruluğu gibi problemlerin de görülmesini engeller, hem annenin hem de bebeğin kanındaki elektrolit dengesi de kolaylıkla sağlar. Solunum yolu ile akciğerlerden kaybedilen su miktarı da hamilelik öncesine göre daha fazla olur. Hamilelikte dehidrasyonun bir başka olumsuz etkisi de erken doğum ağrılarıdır. Doğum tehdidi karşısında yapılan ilk işlem, damar yolu açarak sıvı verilmesidir. Hamilelikte sık görülen, erken doğum ve düşüklere neden olabilen idrar yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde de su aktif bir rol oynar.
Birçok kadın adet günleri öncesinde de vücudun su toplamasından şikayet edip daha az su içerek durumu idare eder.
Oysa bu günlerde daha çok su içmek şarttır. Vücudun su toplaması nedenlerinden biri vücutta sodyum birikimidir. Su, vücuttaki aşırı sodyumun atılmasını sağlar. Tüm bu durumların yanı sıra, fiziksel aktivite sırasında vücuttaki su kaybının, dolayısıyla su ihtiyacının artığına, uçak yolculuğu ve dağ tırmanışları gibi yüksek rakımlara çıkılan durumlarda, vücudun su kaybının arttığına dikkat etmek gereklidir.
Bunların yanında, durgun hava ve aşırı nemin yol açtığı termal stres hali, daha çok kıyı kentlerinde yaşayan kişilerde görülür. Nefes darlığı, baş ağrısı, baş dönmesi, zihinsel yorgunluk, çabuk sinirlenme, geç algılama ve bitkinlik olarak belirti verir. Termal stresin, sıcak ortamlarda kalan insanların vücutlarında biriken ve dışarı atılamayan ısıdan rahatsız olmaları sonucunda ortaya çıkar, nefes almada güçlük, baş ağrısı, baş dönmesi, zihinsel yorgunluk, çabuk sinirlenme veya geç algılama, bitkinlik gibi bulgularla kendini belli ettiği bilinmektedir. Termal stresin nedeni, havada yoğunlaşan rutubettir. Böyle bir durumda, vücut, sıcakta terleyerek, su atıp serinlemeye çalışır. Aşırı miktarda su kaybedilmesiyle oluşan durum giderilmezse, kişiyi ölüme götürebilir. Bunun üstesinden gelmek için vücudun, kaybettiği sıvı ve minerali tekrar kazanması gerekmektedir. Bu suyun yerine konulması, vücut sağlığı açısından büyük önem taşır. Özellikle bebekler ve çocuklar güneşe çıktıktan sonra değil, mutlaka güneşe çıkmadan önce bol bol su içmelidirler. Bu nedenle yaz aylarında kışa göre daha fazla mineral içeriği zengin sulardan içmek gerekir. Ancak içilen suyun sağlıklı olması büyük önem taşır. Sağlıklı olup olmadığı bilinmeyen sular içilmemelidir.
İçtiğimiz sularla ilgili, böbreklerin işlevi kanın fazla suyunu ve artık maddelerini süzmektir. Böbrekler aynı zamanda 3 önemli hormonu da üretirler. Bunlar kemiklerde kırmızı kan hücrelerinin üretimini harekete geçiren eritropoetin; kan basıncını düzenleyen renin ve sağlıklı kemikleşme için gerekli olan D vitamini. İdrarın içeriğinde bulunan özellikle ürik asit ve kalsiyum gibi maddeler kristalleşerek böbrek içinde taş olarak adlandırılan yapıları oluştururlar. Bu durumun tıbbi adı Nefrolitiazis dir.
Böbrek taşını oluşturan sebepler kesin olarak bilinmemektedir. Bazı araştırmacılar içilen suyun çok fazla sert (kalsiyum sulfat içeriği fazla) veya çok fazla yumuşak (sodyum karbonat içeriği fazla) olmasının etki edebileceğini söylemektedirler.
Bu çözünmüş artık maddeler yavaş yavaş birikerek kristalizasyona ve taş oluşumuna sebep olur. Bu nedenle taş oluşumunu engellemek için çok miktarda su içilmesi önerilir.
Daha önce taş düşürmüş kişilere tekrar taş oluşumunun engellenmesi için bol su içmesi önerilir. Özellikle sıcak yaz günlerinde içilen su miktarının arttırılması gerekir. İdrarda kristalizasyonun engellenebilmesi ve taş oluşumunun engellenebilmesi için en azından 8 bardak su içilmesi gerekir. Hastalar çıkardıkları idrarın renginden aldıkları sıvının yeterli olup olmadığını anlayabilirler. idrarın renginin açık olması suyun yeterli olduğunu, koyu olması ise yetersiz olduğunu gösterir. Ayrıca bol su içilmesi idrar yolları enfeksiyonlarını da önleyici bir rol oynar.
Daha fazla su içmek nasıl sağlanabilir?:
- Buzdolabında bol soğuk su bulundurun.
- Değişiklik olsun diye suyun içine limon sıkın veya kıyılmış nane koyun.
- Soğuk günlerde limon sıkılmış ılık su için.
- İşyerinizde su bulundurun.
- Yemekte göze çarpıcı sürahi ve bardak kullanmak çocukları daha çok su içmeye yönlendirir.
- Protein zengini gıdaların bol olarak yenmesiyle proteinlerin parçalanma ürünü olan üre idrarla atıldığından idrar çoğalır ve bu yoldan su kaybı artınca, su gereksinimi yükselir.
- Günlük su tüketiminiz ortalama 1.5 - 2.5 litre arasında olmalıdır.
Yukarıdaki makale alıntıdır.